Noodsituaties in de bergen
Wat kunt u doen? Hoe kunt u helpen? Hoe helpt u goed?
Het kan altijd gebeuren dat er noodsituaties ontstaan in de bergen. In deze gevallen is het goed om te weten hoe te reageren en wat te doen. Maar het beste is een goede preventie en het opzettelijk vermijden van gevaarlijke situaties. Zo wordt voorkomen dat er überhaupt noodsituaties ontstaan, waarbij hulp moet worden ingeroepen.
De juiste melding van een noodgeval
Belangrijkste apparaat bij elke wandeling: Een volledig opgeladen mobiele telefoon!
Als er daadwerkelijk een noodsituatie in de bergen ontstaat, moet u meestal snel handelen. Dan is het des te belangrijker om een volledig opgeladen mobiele telefoon bij u te hebben. Dit apparaat mag trouwens op geen enkele tocht ontbreken! Het is belangrijk om de juiste noodnummers bij de hand te hebben en vervolgens de juiste melding in te dienen.
Belangrijke telefoonnummers voor noodgevallen
Alpine noodnummer: 140
Noodnummer Europa: 112
Ook in de bergen zonder netwerk en in radioschaduw is GEEN noodoproep mogelijk. Verander in dergelijke gevallen van locatie en probeer steeds opnieuw een van de noodnummers te bellen. Als uw mobiele telefoon is uitgeschakeld of als u alleen een ´vergrendelde` mobiele telefoon van het slachtoffer bij de hand heeft: Elke mobiele telefoon herkent de Euro-noodoproep ´112` bij het invoeren van de pin en maakt de noodoproep zelfs zonder de mobiele telefoon te ontgrendelen! Sommige nieuwere modellen hebben nu zelfs een standaard snelkiesnummer.
Zo dient u het ongevallenrapport correct in:
checkWaar is de plaats van het ongeval precies?
checkWie meldt het ongeval? (Mogelijk moet u ook een terugbelnummer opgeven!)
checkWat is er gebeurd?
checkHoeveel gewonden zijn er?
checkVolg de instructies van het personeel van de centrale!
De noodgevallen-app van de Tiroler bergreddingsdienst
Als u een mobiele telefoon bij u hebt in de bergen, is er ook een ideale app voor alle bergliefhebbers: Uitgerust met de officiële noodgevallen-app van de Tiroler bergreddingsdienst, kunt u binnen enkele seconden de noodoproep plaatsen - zelfs zonder het bijbehorende telefoonnummer bij de hand te hebben. Tegelijkertijd worden uw exacte locatiegegevens met behulp van GPS naar het controlecentrum gestuurd, zodat u nog sneller door de hulpdiensten kunt worden ´gevonden`. U kunt de app gratis downloaden als Android en voor iOS in de betreffende stores (AppStore/Google Play).
Hier kunt u de app downloaden:
De snelle lokalisatie bezorgt ons meer tijd - en de tijdsfactor is vaak de overlevingsfactor.
Kurt Nairz
Hoofd van de bergreddingsdienst Tirol
Zelf Eerste Hulp verlenen
Als u in de bergen bent en een ongeluk plaatsvindt, bent u verplicht eerste hulp te verlenen. Dit begint met het maken van een noodoproep met een mobiele telefoon. Als u geen mogelijkheid hebt om het mobiele telefoonnetwerk te bereiken, verander dan de locatie of geef een ander, alpine noodsignaal in de vorm van fluiten, roepen of als lichtsignalen (6 x een signaal om de tien seconden - pauze van een minuut - herhaling).
Belangrijk is: Wees niet bang om te helpen. De grootste fout zou zijn om niet te helpen. Het competente en getrainde personeel van de meldkamer zal u ook op afstand vakkundig begeleiden wanneer u met succes een noodoproep hebt gedaan.
Maar al vóór de noodoproep moet u al ´absolute eerste hulp` verlenen. Onder bepaalde omstandigheden kan dit het verschil maken tussen leven en dood.
Levensbesparende maatregelen in volgorde:
checkIs het slachtoffer bij bewustzijn? Is de persoon aanspreekbaar? Kan de persoon weer tot bewustzijn worden gebracht door hem zachtjes aan te spreken of te schudden?
checkAls dit niet het geval is: Controleer de ademhaling van het slachtoffer! Om dit te doen, draait u de persoon voorzichtig op zijn rug, opent u de mond van de persoon en strekt u voorzichtig zijn hoofd achterover. Controleer vervolgens ongeveer 10 seconden of u ademhalingsgeluiden, borstbeweging, luchtstroom of zelfs een pols kunt waarnemen.
checkAls dit wel het geval is: Leg de persoon in stabiele zijpositie en maak de noodoproep
checkAls dit niet het geval is: Begin onmiddellijk met reanimatie zoals u hebt geleerd in uw laatste EHBO-cursus.
Voor eerste hulp (vooral voor het gebruik van cardiopulmonale reanimatie) is natuurlijk ook een zekere kennis of geschikte training vereist. Deze kennis leert u tijdens EHBO-cursussen. Vooral voor bergwandelaars of bergbeklimmers die vaak in de Alpen zijn, is het raadzaam deze kennis regelmatig op te frissen om in stressvolle situaties correct te kunnen reageren en de nodige rust te bewaren. Maar zelfs als uw laatste EHBO-cursus een tijdje geleden was: Zelfs een "slechte" poging om te helpen is nog steeds beter dan helemaal geen!
In de bergen is het de plicht om eerste hulp te verlenen. 
Professionals in hun vakgebied: De leden van de reddingsdienst in de bergen weten hoe ze kunnen helpen. 
Het behouden van warmte bij een ongeval is belangrijk! Vooral de leden van de reddingsdienst in de bergen weten dit.
Voorkomen is beter dan reageren
In de bergen is de regel altijd: Wees voorzichtig en vermijd ongevallen vanaf het begin waar mogelijk. Door enkele preventieve maatregelen te nemen, kunt u het risico op gevaarlijke en onvoorspelbare situaties aanzienlijk minimaliseren. Over het algemeen geldt echter het volgende: Als u met ´gezond verstand` en open ogen de bergen in gaat, kunt u ontspannen en veilig van uw tocht genieten!
Belangrijke preventieve tips
checkLet op het juiste schoeisel!
checkPak altijd wat warme kleren in!
checkVoldoende te drinken en een paar ´snacks` mogen nooit ontbreken!
checkZorg ervoor dat u een volledig opgeladen telefoon bij u hebt!
checkEen kleine noodapotheek mag sowieso nooit ontbreken!
checkPlan uw tocht altijd ruim van tevoren!
checkInformeer van tevoren over gevaarlijke plaatsen!
checkBesteed aandacht aan de weersvoorspelling en weersveranderingen op korte termijn!
checkLaat voor de tcht iemand weten waar u heen gaat en wanneer u terug wilt zijn!
Goed verzekerd - veilig onderweg!
Missies in de bergen zijn niet gratis!
Noodsituaties kunnen voorkomen. Het kan ook nodig zijn om de hulpdiensten te bellen. Maar onthoud altijd: De hulp van de best getrainde reddingsdiensten is niet gratis. Vooral in de bergen kan de inspanning voor reddingsoperaties nog grotere proporties aannemen.
Met een tijdig afgesloten ´reddingskostenverzekering` kunnen, afhankelijk van de verzekering, reddingskosten tot € 15.000, - of meer worden vergoed. Hier zijn verschillende opties beschikbaar. Een ´ondersteunend lidmaatschap` met de lokale bergreddingen is beschikbaar voor ongeveer € 28,00 per jaar. De uitkering geldt dan ook voor echtgenoten of levenspartners en voor kinderen die tot 18 jaar in het huishouden wonen.
De Oostenrijkse Alpenvereniging biedt ook verschillende, inbegrepen verzekeringsvoordelen in haar lidmaatschap. Het aanbod is hier niet alleen beperkt tot de bergkostenverzekering, maar omvat doorgaans ook de retourkostenverzekering, reisverzekering, aansprakelijkheids- en rechtsbijstandverzekering.
Uiteraard zijn er tal van andere manieren om een passende verzekering af te sluiten. Onthoud: Er kan altijd iets gebeuren - hoe voorzichtig u ook bent. En: Vergeet niet dat zorgverzekeraars niet betalen voor redding in noodsituaties in de Alpen!